Το ύψος του παιδιού και το πώς θα εξελιχθεί η ανάπτυξή του προβληματίζει πολύ τους γονείς αλλά και τα παιδιά. Οι γονείς αγχώνονται για το αν παρέχουν τις κατάλληλες συνθήκες στα παιδιά για να ψηλώσουν και τα παιδιά δέχονται τα επικριτικά σχόλια των υπολοίπων παιδιών στο σχολείο για το ύψος τους και αγχώνονται εξίσου.
Συνήθως οι γονείς ή εκείνοι που ασχολούνται με τη διατροφή των παιδιών χρησιμοποιούν την φράση “φάε το τάδε φαγητό για να ψηλώσεις” ώστε να πείσουν τα παιδιά να καταναλώσουν κάποια τρόφιμα που δεν τους είναι αρεστά. Άραγε υπάρχουν τροφές που μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να ψηλώσει; Στο άρθρο αυτό θα δώσουμε απάντηση.
Ο ρυθμός ανάπτυξης του παιδιού κατά την παιδική ηλικία είναι αρκετά βραδύτερος από τον ραγδαίο ρυθμό ανάπτυξης κατά τη βρεφική ηλικία (ειδικά τον πρώτο χρόνο ζωής). Συγκεκριμένα, το βάρος του παιδιού αυξάνεται κατά 2-2,5 κιλά το χρόνο, ενώ το ύψος του κατά 7,5 εκατοστά μέχρι την ηλικία των 7 ετών και 5 εκατοστά μέχρι την αρχή της εφηβείας. Ακόμη, παρατηρούνται διαφορές στην ανάπτυξη μεταξύ των δύο φύλων. Μέχρι το παιδί να φτάσει στην εφηβεία παρατηρείται ξανά ραγδαία ανάπτυξη για τα κορίτσια στην ηλικία 8-13 ετών και για τα αγόρια στην ηλικία 10-15.
Γενικά, ο ρυθμός ανάπτυξης είναι σταθερός και αργός κατά την προσχολική και τη σχολική ηλικία, αλλά μπορεί να είναι ακανόνιστος σε κάποια παιδιά. Ορισμένα παιδιά μπορεί να βρίσκονται σε περίοδο στασιμότητας για αρκετούς μήνες, μετά την οποία εμφανίζουν μια απότομη αύξηση του ύψους και του βάρους τους προς ανώτερες τιμές. Να αναφέρουμε ότι αυτές οι διακυμάνσεις συμπίπτουν με ανάλογες αλλαγές στην όρεξη και στην πρόσληψη τροφής.
Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη των παιδιών και πόσο θα είναι τελικά το ύψος του είναι η γενετική προδιάθεση και το φύλο. Συνακολούθως, οι παράγοντες που συμβάλλουν στο να επιτευχθεί το ανώτερο δυνατό ύψος είναι η διατροφή, η φυσική δραστηριότητα (π.χ περπάτημα, ποδήλατο, αθλήματα), ο ύπνος (10-12 ώρες από τις 8-9 μμ) και η αξιολόγηση της υγείας του παιδιού από τον γιατρό (βάρος, ύψος, νανισμός, γιγαντισμός, υποθυρεοειδισμός, κ.α).
Διατροφή
Η διατροφή του παιδιού για να ψηλώσει πρέπει να περιλαμβάνει τρόφιμα υψηλά σε πρωτεΐνη, πλούσια στα εξής μέταλλα: ασβέστιο, σίδηρο, ψευδάργυρο και στις εξής βιταμίνες: βιταμίνη Α, βιταμίνη C, βιταμίνη D (η οποία κυρίως συντίθεται στο σώμα μας με την έκθεση στον ήλιο). Όμως, για να δούμε συγκεκριμένα ποια τρόφιμα μας παρέχουν τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά ώστε να τα εντάξουμε στη διατροφή των παιδιών.
Τροφές που είναι πλούσιες σε ασβέστιο είναι: τυρί, γάλα, γιαούρτι, σαρδέλες με ψαροκόκαλο, σολομός, μύδια, στρείδια, σύκο, αμύγδαλο, πατάτα, μπρόκολο, όσπρια, φυλλώδη λαχανικά, αποξηραμένα φρούτα.
Τροφές που είναι πλούσιες σε σίδηρο είναι: εντόσθια, κόκκινο κρέας, συκώτι, μύδια, στρείδια, δημητριακά ολικής αλέσεως ή εμπλουτισμένα, φασόλια, ξηροί καρποί, αυγά, σύκο, αρακάς, πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
Τροφές που είναι πλούσιες σε ψευδάργυρο είναι: συκώτι, μοσχάρι, κοτόπουλο, κάβουρας, στρείδια, αρακάς, δημητριακά ολικής αλέσεως, φύτρο σιταριού
Τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνη Α: κολοκύθι, σπανάκι, καρότο, μπρόκολο, συκώτι, γλυκοπατάτα, πράσινα ραδίκια.
Τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνη C: λαχανικά Βρυξελλών, πορτοκάλι, λεμόνι, πιπεριά, σπαράγγι, κουνουπίδι, μπρόκολο, παπάγια, φράουλες.
Τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνη D: πλήρες γάλα, τυρί, βούτυρο, αυγό, συκώτι, βοδινό, μοσχάρι, σαρδέλες, ρέγκα, τόνος, σολομός,
Επαρκής ύπνος τη σωστή ώρα
Κατά τη διάρκεια του ύπνου εκκρίνεται η αυξητική ορμόνη η όποια είναι υπεύθυνη για την επιμήκυνση των οστών του σκελετού. Η έκκρισή της όμως γίνεται συγκεκριμένη ώρα στον οργανισμό, έτσι σημασία δεν έχει μόνο η διάρκεια του ύπνου αλλά και η ώρα. Συγκεκριμένα ο ύπνος πρέπει να έχει διάρκεια 10-12 ώρες και να ξεκινά γύρω στις 8- 9 μ.μ.
3. Σωματική άσκηση
Η σωματική άσκηση ενδυναμώνει το μυοσκελετικό σύστημα και επιμηκύνει τα οστά. Τα αθλήματα όπως η κολύμβηση, το μπάσκετ, το τρέξιμο και οι γενικά διατακτικές ασκήσεις ενδυναμώνουν τους μυς που στηρίζουν το σκελετικό σύστημα και βοηθούν στην επιμήκυνση των οστών. Γενικά, η φυσική δραστηριότητα αυξάνει το μεταβολισμό, βελτιώνει την κορμοστασιά και δυναμώνει τον οργανισμό.
4. Προληπτικός ιατρικός έλεγχος
Υπάρχουν διάφορες παθήσεις όπως αυτές του ενδοκρινολογικού συστήματος (μειωμένη έκκριση αυξητικής ορμόνης), υποθυρεοειδισμός, γιγαντισμός, νανισμός που μπορούν να καταστείλουν την ανάπτυξη. Έτσι είναι σημαντικό εάν παρατηρήσουμε αργή σωματική ανάπτυξη στο παιδί μας να απευθυνθούμε σε ειδικό και να κάνουμε τις απαραίτητες εξετάσεις ώστε το τυχόν πρόβλημα να μπορεί να αντιμετωπιστεί εγκαίρως και να επιτευχτεί το μέγιστο δυνατό ύψος.
Μπορώ να προβλέψω το ύψος του;
Σύμφωνα με την παραπάνω μελέτη, στην ηλικία των δύο χρόνων έχουμε αποκτήσει το μισό περίπου ύψος από εκείνο που θα έχουμε ως ενήλικες. Αν λοιπόν διπλασιάσουμε το ύψος που έχει το παιδί μας στα δύο μπορούμε να μάθουμε πόσο θα ψηλώσει συνολικά στη ζωή του.
Μια άλλη συνηθισμένη φόρμουλα για τον υπολογισμό του ύψους, είναι τα απλά μαθηματικά. Πιο συγκεκριμένα, υπολογίζουμε τα εξής, ανάλογα με το φύλλο:
για τα αγόρια: Προσθέτουμε το ύψος του πατέρα + το ύψος της μητέρας + 13 πόντους και διαιρούμε δια δύο
για τα κορίτσια: Προσθέτουμε το ύψος του πατέρα + το ύψος της μητέρας – 13 πόντους και διαιρούμε δια δύο
Πρόκειται για μια αρκετά ασφαλή πρόβλεψη και τα ποσοστά απόκλισης, τις περισσότερες φορές, είναι περίπου από έξι έως οκτώ πόντους.
*Όλες βέβαια αυτές οι μέθοδοι προσφέρουν υποθετικά μόνον αποτελέσματα. Επίσης, όλες οι φόρμουλες και οι πίνακες ανάπτυξης βασίζονται σε ομαδοποιημένες μελέτες και δεν αποτυπώνουν το χάρτη ενός και μόνον συγκεκριμένου παιδιού.
Πηγές:
