Ο σπουδαίος Μίμης Πλέσσας για του «τράγου» την ω-«δή», τους χαλαρούς Ανθέλληνες, τον Σωκράτη, τον Αλκιβιάδη και το σύμφωνο συμβίωσης
Τι όμορφο να συζητάς με εμπνευσμένους δημιουργούς και ωραίους ανθρώπους που παρά την βαριά, έντονη και αδιάλειπτη σπορά τους, τις κατακτήσεις και την δικαιωματική αναγνωρισιμότητά τους, εξακολουθούν να κυνηγούν με συνέπεια και αξιώσεις τα όνειρά τους.
Αφορμή της επικοινωνίας με τον Μίμη Πλέσσα οι παραστάσεις του στο Ρυθμό (Μαρίνου Αντύπα 38, Ηλιούπολη, τηλ: 210 975 0060) το Σάββατο 6 & 13 Φεβρουαρίου 2016, με ερμηνευτές τους Ελένη Πέτα, Fide Köksal και Σπύρο Κλείσσα. Τον Μίμη Πλέσσα, συντροφεύουν επίσης οι μουσικοί Νάσος Σωπύλης (πιάνο, πλήκτρα), Δημήτρης Στασινός (μπάσο), Γιώργος Παχής (μπουζούκι).
Τι όμορφα και ξεχωριστά θα μας παρουσιάσετε στο Ρυθμό;
Είχα καιρό να βρεθώ με συνεργάτες τους οποίους θεωρώ «δικούς» μου. Εννοώ παιδιά που πριν από 20 χρόνια τραγουδούσαν σε χορωδίες και τα εμπιστεύτηκα και σήμερα είναι ισάξια με ότι διεθνώς κυκλοφορεί.
Τα σύγχρονα Πλεσσόπουλα, δηλαδή;
Ναι. Ο Κλείσας ας πούμε δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανέναν σε διεθνές επίπεδο. Είναι ένας βαρύτονος που μπορεί να ερμηνεύσει τα πάντα. Και με τρόπο ουσιαστικό, όχι όπως ορισμένοι που κρύβονται πίσω από τη λέξη «χαλαρά».
Τι όμορφα και ξεχωριστά θα μας παρουσιάσετε στο Ρυθμό;
Είχα καιρό να βρεθώ με συνεργάτες τους οποίους θεωρώ «δικούς» μου. Εννοώ παιδιά που πριν από 20 χρόνια τραγουδούσαν σε χορωδίες και τα εμπιστεύτηκα και σήμερα είναι ισάξια με ότι διεθνώς κυκλοφορεί.
Τα σύγχρονα Πλεσσόπουλα, δηλαδή;
Ναι. Ο Κλείσας ας πούμε δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανέναν σε διεθνές επίπεδο. Είναι ένας βαρύτονος που μπορεί να ερμηνεύσει τα πάντα. Και με τρόπο ουσιαστικό, όχι όπως ορισμένοι που κρύβονται πίσω από τη λέξη «χαλαρά».
Σας ενοχλεί το «χαλαρά»;
Ναι. Δεν μπορείς να παίζεις και να περιγελάς την ψυχική μου ευαισθησία. Δεν μπορεί να είμαι μονίμως ο καλός ο Μίμης. Κι ο Ιώβ ακόμη κάποια στιγμή «αντέδρασε».
Ναι. Δεν μπορείς να παίζεις και να περιγελάς την ψυχική μου ευαισθησία. Δεν μπορεί να είμαι μονίμως ο καλός ο Μίμης. Κι ο Ιώβ ακόμη κάποια στιγμή «αντέδρασε».
Νομίζω πως η «χαλαρότητα» την οποία και αποδοκιμάζετε αντί να υποχωρεί, εντείνεται.
Είναι φοβερή και ανεπίτρεπτη. Την ίδια ώρα όμως πολλοί άνθρωποι παλεύουν και αγωνίζονται για ένα καλύτερο αύριο. Και μάλιστα σε μια ρευστή πραγματικότητα που δεν ξέρουμε κυριολεκτικά τι θα φέρει η επόμενη ώρα. Δες το συνονθύλευμα των ειδήσεων στα κανάλια. Κοινό σημείο ότι όλοι προσπαθούν να αποποιηθούν των ευθυνών που τους αναλογούν. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται να αντιμετωπίσεις το μέλλον; Γι’ αυτό σου λέω χαίρομαι που σμίγω με αυτούς τους ερμηνευτές στο Ρυθμό.
Μόνο για τον Κλείσα μου είπατε;
Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και για τη Fide και για την Ελένη. Δεν υπάρχει άλλη φωνή σαν της Fide που να τραγουδά ελληνικά οποιοδήποτε τραγούδι. Και λέω ελληνικά γιατί η ίδια μπορεί να το πει και στ’ αγγλικά και στα γαλλικά και όχι μόνο. Μοσχοβολάει. Την πάντρεψα με τον καλύτερο μου φίλο…
Η Ελένη Πέτα;
Όταν την άκουσα να πρωτοτραγουδάει, αυθόρμητα είπα: «Που ήσουν κρυμμένη τόσον καιρό;». Ξεχωρίζω πάντα την χροιά. Αυτή είναι που χαρακτηρίζει όχι μόνον κάθε ερμηνευτή αλλά και κάθε μουσικό όργανο. Μπορεί να μην καταλαβαίνεις τι λέει, τι παίζει, ξυπνάει όμως μέσα σου πράγματα που σου επιτρέπουν να συμμετέχεις ουσιαστικά στα δρώμενα. Με εμπνέει το «λα» της Ελένης αλλά και ο χαρακτήρας της. Οι απόψεις της, ωριμότερες, βγαίνουν μες τη χροιά της.
Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και για τη Fide και για την Ελένη. Δεν υπάρχει άλλη φωνή σαν της Fide που να τραγουδά ελληνικά οποιοδήποτε τραγούδι. Και λέω ελληνικά γιατί η ίδια μπορεί να το πει και στ’ αγγλικά και στα γαλλικά και όχι μόνο. Μοσχοβολάει. Την πάντρεψα με τον καλύτερο μου φίλο…
Η Ελένη Πέτα;
Όταν την άκουσα να πρωτοτραγουδάει, αυθόρμητα είπα: «Που ήσουν κρυμμένη τόσον καιρό;». Ξεχωρίζω πάντα την χροιά. Αυτή είναι που χαρακτηρίζει όχι μόνον κάθε ερμηνευτή αλλά και κάθε μουσικό όργανο. Μπορεί να μην καταλαβαίνεις τι λέει, τι παίζει, ξυπνάει όμως μέσα σου πράγματα που σου επιτρέπουν να συμμετέχεις ουσιαστικά στα δρώμενα. Με εμπνέει το «λα» της Ελένης αλλά και ο χαρακτήρας της. Οι απόψεις της, ωριμότερες, βγαίνουν μες τη χροιά της.
«Στο τέλος όμως πάντα χάνουν οι αχάριστοι…»
Αν σας ζητούσα να κωδικοποιήσετε το ρόλο του ερμηνευτής στο τραγούδι;
Να καταφέρει να σε βγάλει από εκεί που είσαι και να σε ανεβάσει ένα σκαλοπάτι στη συνείδηση του ωραίου. Να σε ταξιδέψει στη χώρα των ατέλειωτων θαυμάτων.
Η μουσική είν’ αυτή;
Τι άλλο;
Η λατρεία πως μετουσιώνεται στα χρόνια;
Η λατρεία πως μετουσιώνεται στα χρόνια;
Θεριεύει. Αν δω ένα πιάνο με ουρά, θα πάω γλυκά να το χαϊδέψω. Και τότε η ουρά αρχίζει και κουνιέται…
Πως κρατιέται η επιθυμία ζωντανή;
Αν σκέφτεσαι πως όσα κάνεις μπορεί να αποτελέσουν εφαλτήριο για τους επόμενους. Και δε μιλώ τώρα, ίσως μετά από 20 χρόνια…
Θα χαρακτήρισα την περίπτωσή σας ζύγι και μέτρο σε αζύγιαστους και άμετρους καιρούς…
Τους «Ζυγούς» δέσατε… Ζωδιακά και όχι μόνο.
Το ταξίδι δεν έχει πληγές;
Η αχαριστία. Στο τέλος όμως πάντα χάνουν οι αχάριστοι…
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας στιχουργός;
Όλοι όσοι μου εμπιστεύτηκαν τους στίχους τους. Ο στιχουργός και ποιητής Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο ποιητής Δημήτρης Χριστοδούλου, αλλά φοβάμαι πως με την ονοματολογία θα αδικήσω συνοδοιπόρους…
Όλοι όσοι μου εμπιστεύτηκαν τους στίχους τους. Ο στιχουργός και ποιητής Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο ποιητής Δημήτρης Χριστοδούλου, αλλά φοβάμαι πως με την ονοματολογία θα αδικήσω συνοδοιπόρους…
Έναν ακόμη;
Ο Άκος Δασκαλόπουλος που με έκανε να αντικρίσω τη σπουδαιότητα της λαϊκής μουσικής. Μου είπε χαρακτηριστικά είναι κρίμα να μην ασχολείστε μαζί μας επειδή δεν μας ξέρετε…
Ο Άκος Δασκαλόπουλος που με έκανε να αντικρίσω τη σπουδαιότητα της λαϊκής μουσικής. Μου είπε χαρακτηριστικά είναι κρίμα να μην ασχολείστε μαζί μας επειδή δεν μας ξέρετε…
Τα λαϊκά και η τζαζ
Ίσως κι εσείς δεν έχετε συνειδητοποιήσει ακόμα την τεράστια αξία των λαϊκών σας τραγουδιών. Ο χρόνος όμως, όπως και ο κόσμος, οι μόνοι ίσως άξιοι και αδέκαστοι κριτές δίνουν τις δικές στους απαντήσεις.
Στόχος μου ήταν το λαϊκό να έχει την ματιά της τζαζ και απ’ την άλλη η τζαζ να είναι λαϊκή, με την ακριβή έννοια της λέξης. Θυμάμαι τον Ντίζι Γκιλέσπι στο Ηρώδειο να εύχεται η μικρή τζαζ μα είναι η κλασική μουσική επόμενου αιώνα.
Ίσως κι εσείς δεν έχετε συνειδητοποιήσει ακόμα την τεράστια αξία των λαϊκών σας τραγουδιών. Ο χρόνος όμως, όπως και ο κόσμος, οι μόνοι ίσως άξιοι και αδέκαστοι κριτές δίνουν τις δικές στους απαντήσεις.
Στόχος μου ήταν το λαϊκό να έχει την ματιά της τζαζ και απ’ την άλλη η τζαζ να είναι λαϊκή, με την ακριβή έννοια της λέξης. Θυμάμαι τον Ντίζι Γκιλέσπι στο Ηρώδειο να εύχεται η μικρή τζαζ μα είναι η κλασική μουσική επόμενου αιώνα.
Και τα λαϊκά;
Μουσική με Μ κεφαλαίο.
Τα μπουζούκια στα λαϊκά τραγούδια σας έχουν την τρέλα της τζαζ αλλά και μια αυστηρή πειθαρχία.
Εξηγούσα στους μπουζουξήδες κάθε λεπτομέρεια, κάθε βήμα. Ένιωθα πως δεν ήταν σίγουροι αλλά στο τέλος, όταν έρχονταν η εναρμόνιση τους άκουγα να λένε: «Δίκιο είχε ο γέροντας». Και μιλάμε για 40 χρόνια πριν…
Συνεργάστηκα με λαμπρούς παίκτες, ορισμένοι εκ των οποίων πέρασαν με επιτυχία και στη σύνθεση. Να σταθώ στο Γιώργος Παχή με τον οποίο και συνεργαζόμαστε εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Μόλις μου τον έφερε ο θείος του, ο Θανάσης Πολυκανδριώτης αμέσως αντιλήφθηκα το ταλέντο του. Και ο Γιώργος είναι το ίδιο καλός και στο τζουρά, και στο μπαγλαμά και στο λαγούτο…
Με το βλέμμα μπροστάΤι ρόλο μπορεί να έχει το τραγούδι και η μουσική στην εποχή μας και σε όσα βιώνουμε στον τόπο μας;
Του τράγου η ωδή. Κάτω από το παλιό μου σπίτι, οδός Θόλου, σάτυροι μεθυσμένοι κουβαλώντας το άρμα του Θέσπη, το πήγαιναν απέναντι στο θέατρο του Διονύσου για να τραγουδήσουν Θεός και κοινό μαζί. Ποιοι έγραφαν τότε; Ο Αισχύλος, ο Ευριπίδης… Από τότε πέρασαν χρόνοι κι εγώ προσαρμόζομαι χρησιμοποιώντας ευεργετικά την τεχνολογία. Κάπως έτσι ο Στήβεν Σπίλμπεργκ ακούει και εκτιμάει τη μουσική μου και την έχει στην προσωπική του ηχοθήκη.
Μεγάλος κινηματογραφιστής εκείνος, μεγάλος της μουσικής εσείς. Γιατί όχι;
Αισθάνομαι βαθύτατα ευνοούμενος.
Ο ρόλος μένει αδρανής;
Κάθε άλλο! Τουλάχιστον για τους ευήκοους και ανοιχτόμυαλους. Η πανσπερμία ευλογεί την προσωπική έκφραση και την ελπίδα πως τα άξια θα γίνουν μελλούμενα ενώ τα «χαλαρά» θα καταλήξουν εκεί που τους αξίζει. Τα προβληματισμένα θα ταξιδέψουν και στις επόμενες γενιές, αναλόγως το «γράδο» που θα έχει το καθένα…
Τι σας φοβίζει;
Τι να πάθω; Γνώρισα πόλεμο, μπήκα στην αντίσταση, φυλακίστηκα, βρέθηκα στο κολαστήριο της οδού Μέρλιν. Μου σπάσαν τα δόντια, μου βγάλαν τα νύχια… Δε φοβάμαι τίποτα! Αλλοίμονο απ’ τους Ανθέλληνες, που δεν ξέρουν που παν τα τέσσερα… Εγώ είμαι Έλληνας… Κανονικά, ούτε λίγο, ούτε πολύ. Αν ήμουν λιγότερο Έλληνας, ίσως δεχόμουνα και θώκους που μου πρόσφεραν. Δεν τους καταδέχθηκα!
Η καθημερινότητά σας;
Δεν χρειάζομαι περισσότερες από τέσσερις ώρες ύπνο. Τον υπόλοιπο χρόνο τον χωρίζω με τον τρόπο που καλεί η κάθε μέρα.
Βγάζεται, αυθόρμητα και όχι επιτηδευμένα, την εικόνα ενός γλυκού ανθρώπου. Οργίζεστε με κάτι;
Οργίζομαι μόνο όταν δεν μ’ αφήνουν να κυνηγήσω το όνειρό μου.
Το σύμφωνο συμβίωσης, αποτελεί μια must ερώτηση, που συνήθως δέχεται στερεότυπες απαντήσεις. Η δική σας γνώμη;
Ρίξε μια ματιά στον Σωκράτη και τον Αλκιβιάδη και τις σχέσεις που είχαν…
Ποιούς ζηλεύετε;Τον κάθε άξιο που με ότι εμπόδιο κι αν του βάζουν εξακολουθεί να παλεύει για τα όνειρα του.
http://www.ogdoo.gr/
Κώστας Μπαλαχούτης
Κώστας Μπαλαχούτης
