Στοιχεία φωτιά που καταδεικνύουν την κατάσταση διαβίωσης στα σωφρονιστικά ιδρύματα της χώρας έδωσε στη Δημοσιότητα το υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. "Η φυλακή κοστίζει. Πρέπει να σταματήσει η σπατάλη πόρων" δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Νικ. Παρασκευόπουλος.
Σε μία από τις χαμηλότερες θέσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο βρίσκεται η Ελλάδα, αναφορικά με τη μέση δημόσια δαπάνη για τους κρατούμενους στα καταστήματα κράτησης, καθώς -σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία- το 2014 υπολογίζεται ότι σε κάθε κρατούμενο αντιστοιχεί ημερησίως το ποσό των περίπου 28 ευρώ ή των 10.287 ευρώ το χρόνο.
Πρόκειται για αποτελέσματα έκθεσης, τα οποία προέκυψαν από το πρώτο "συμμάζεμα" στα οικονομικά των σωφρονιστικών ιδρυμάτων, που επιχειρεί να βάλει το υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Τα συμπεράσματα της ομάδας εργασίας για τον υπολογισμό της δαπάνης του σωφρονιστικού συστήματος παρουσίασαν σε συνέντευξη τύπου ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Νίκος Παρασκευόπουλος και ο Γενικός Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής Ευτύχης Φυτράκης.
Όπως ανέφεραν, για πρώτη φορά στη χώρα μας, επιχειρήθηκε να υπολογιστεί η μέση δημόσια δαπάνη ανά κρατούμενο και ημέρα κράτησης, υπολογίζοντας ότι κατά το έτος 2014 το κόστος ήταν τουλάχιστον 28,18 ευρώ την ημέρα ή σε 10.287,49 ευρώ τον χρόνο. Από στοιχεία για αντίστοιχες δαπάνες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το έτος 2012, φαίνεται πώς πρώτη είναι η Σουηδία με ημερήσια δαπάνη 317 ευρώ, ακολουθεί η Νορβηγία με 283 ευρώ, ενώ λιγότερα από 28 ευρώ διαθέτουν, μεταξύ άλλων, η Ουγγαρία (27 ευρώ), η Αλβανία (15,25 ευρώ) και η Σερβία (14,18 ευρώ), με τελευταία τη Λιθουανία (12,52 ευρώ).
"Πρόκειται για δεδομένο που κατατάσσει τη χώρας μας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών που δαπανούν κατά μέσο όρο λιγότερα για το σωφρονιστικό τους σύστημα. Στον παραπάνω υπολογισμό δεν συμπεριλήφθηκαν οι αποσβέσεις των επενδύσεων που έχουν γίνει σε κτιριακές εγκαταστάσεις καθώς και οι δαπάνες νοσηλείας των κρατουμένων σε δημόσια νοσοκομεία, λειτουργίας σχολείων στις φυλακές και διατροφής των κρατουμένων που διανυκτερεύουν σε αστυνομικά τμήματα κατά τις μεταγωγές τους. Ο υπολογισμός των παραπάνω αποσβέσεων και δαπανών θα αύξανε το μέσο κόστος που μόλις αναφέρθηκε" υποστήριξε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Νικ. Παρασκευόπουλος.
"Η φυλάκιση κοστίζει" είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Δικαιοσύνης, τονίζοντας την ανάγκη αναμόρφωσης του Ποινικού Κώδικα αλλά και επανεκτίμησης των οικονομικών δεδομένων καθώς όπως διευκρίνισε πάρα το γεγονός ότι το κόστος λειτουργίας των φυλακών είναι εξαιρετικά χαμηλό υπάρχουν τομείς όπου διαπιστώνεται σπατάλη πόρων ενώ ειναι αναγκαία η διατήρηση ισορροπίας μεταξύ ασφάλειας και συνθηκών διαβίωσης στις φυλακές.
Πρόστιμα ύψους 1,6 εκατ. ευρώ για καταδικαστικές αποφάσεις
Όπως διευκρίνισε, την τελευταία πενταετία έχουν υπάρξει 16 καταδικαστικές αποφάσεις κατά της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με τα πρόστιμα να αγγίζουν το 1.646.000 ευρώ, ενώ παρότι ο αριθμός των κρατουμένων έχει μειωθεί σε περίπου 9500 χιλιάδες από 11.500 και πάλι υπερβαίνει τις 7.000 που είναι το ανώτατο όριο χωρητικότητας των φυλακών.
Αντίστοιχα, ο Γενικός Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής Ευτύχης Φυτράκης, εξήγησε πως μέχρι σήμερα δεν υπάρχει τρόπος παρακολούθησης και ελέγχου των οικονομικών στοιχείων, πράγμα που προσπαθούμε να αλλάξουμε. Σε αυτή τη βάση, το υπουργείο προχωρά στην έκδοση υπουργικής απόφασης, σύμφωνα με την οποία επιτροπή με μέλη που θα προέρχονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο, θα ελέγχει τα σωφρονιστικά ιδρύματα.
"Θα είναι ένα ανεξάρτητο μάτι για όλα τα καταστήματα, ώστε να περιοριστούν οι δαπάνες που δεν ειναι αναγκαίες. Δεν χρειαζόμαστε περιττές δαπάνες όταν οι φυλακές λειτουργούν οριακά" υποστήριξε ο γενικός γραμματές επισημαίνοντας ως παράδειγμα τις φυλακές Μαλανδρίνου, οι οποίες εδώ και 15 χρόνια δεν υπάρχει τρόπος διαχείρισης των λυμάτων, με αποτέλεσμα να μετακινούνται κάθε μέρα σε διαφορετική περιοχή. Το ετήσιο κόστος είναι 1 εκατομμύριο ευρώ, άρα στα 15 χρόνια μιλάμε για 15 εκατ. ευρώ μόνο για τη μεταφορά. Μιλάμε για μία ακόμη φυλακή", είπε ο γενικός γραμματέας.
Αντίστοιχα, ο Γενικός Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής Ευτύχης Φυτράκης, εξήγησε πως μέχρι σήμερα δεν υπάρχει τρόπος παρακολούθησης και ελέγχου των οικονομικών στοιχείων, πράγμα που προσπαθούμε να αλλάξουμε. Σε αυτή τη βάση, το υπουργείο προχωρά στην έκδοση υπουργικής απόφασης, σύμφωνα με την οποία επιτροπή με μέλη που θα προέρχονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο, θα ελέγχει τα σωφρονιστικά ιδρύματα.
"Θα είναι ένα ανεξάρτητο μάτι για όλα τα καταστήματα, ώστε να περιοριστούν οι δαπάνες που δεν ειναι αναγκαίες. Δεν χρειαζόμαστε περιττές δαπάνες όταν οι φυλακές λειτουργούν οριακά" υποστήριξε ο γενικός γραμματές επισημαίνοντας ως παράδειγμα τις φυλακές Μαλανδρίνου, οι οποίες εδώ και 15 χρόνια δεν υπάρχει τρόπος διαχείρισης των λυμάτων, με αποτέλεσμα να μετακινούνται κάθε μέρα σε διαφορετική περιοχή. Το ετήσιο κόστος είναι 1 εκατομμύριο ευρώ, άρα στα 15 χρόνια μιλάμε για 15 εκατ. ευρώ μόνο για τη μεταφορά. Μιλάμε για μία ακόμη φυλακή", είπε ο γενικός γραμματέας.
"Το βραχιολάκι δεν έχει ζήτηση"
Κατά τη συνέντευξη Τύπου, ο Ευτύχης Φυτράκης απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων αναφέρθηκε και στο αποκαλούμενο "βραχιολάκι", το οποίο εδώ και μήνες είναι έτοιμο για χρήση. "Είμαστε έτοιμοι, αλλά δεν έχουμε ζήτηση. Προβλέπουμε εναλλακτικές μεθόδους. Δεν έχουμε σημαντικά αποτελέσματα, αλλά θα το προωθήσουμε ακόμη περαιτέρω. Πάντως, δεν έχουμε κάποια πληροφόρηση ότι το πρόβλημα είναι οικονομικό. Εμείς οι νομικοί είμαστε συντηρητικοί. Θέλουμε να δούμε πως θα λειτουργήσει πρακτικά και μετά να το χρησιμοποιήσουμε. Από την πλευρά μας, θα κοιτάξουμε να διευρύνουμε την εφαρμογή" ανέφερε.
Συνεργασία με το ΕΣΥ και το Νοσοκομείο Κορυδαλλού
Όσο για τις καταγγελίες που έχουν δει τα "φώτα" της δημοσιότητας για τις συνθήκες κράτησης στο Νοσοκομείο των φυλακών Κορυδαλλού, ο γενικός γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής επανέλαβε τη θέση του υπουργείου Δικαιοσύνης ότι "οι συνθήκες ήταν τραγικές. Σήμερα είναι δύσκολες" κάνοντας λόγο για μια "επικοινωνιακή καταιγίδα με παλιές φωτογραφίες". όπως ανέφερε, δεν πρόκειται για νοσοκομείο αλλά για ένα σταθμό πρώτων βοηθειών κα αυξημένη φροντίδας.
Παράλληλα, υποστήριξε ότι ήδη έχει ξεκινήσει μία συνεργασία μεταξύ των υπουργείων Δικαιοσύνης και Υγείας, προκειμένου το ΕΣΥ να "μπει" στα σωφρονιστικά καταστήματα: "Συνήθως ο κόσμος εστιάζει στο νοσοκομείο Κορυδαλλού, αλλά οι κρατούμενοι της χώρας είναι 9500 και ενδιαφερόμαστε για όλους. Πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κοινοί πολίτες. Η ευθύνη για να εξασφαλίζει υγειονομική περίθαλψη είναι κοινή με το υπουργείο Υγείας και για αυτό προχωράμε σε ένα συνολικό σχεδιασμό. Οι δυσκολίες είναι πολλές, αφού δεν υπήρχε καν λεπτομερής καταγραφή που υπάρχουν γιατροί, κέντρα υγεία ή νοσοκομεία στις φυλακές της χώρας, ούτε τι λείπει".
Όπως είπε ο Ευτ. Φυτράκης, επόμενο στάδιο είναι η εύρεση χρηματοδότησης για να κλείσουν τα κενά, ενώ επεσήμανε πως ήδη το Ψυχιατρείο Κορυδαλλού έχει συνδεθεί και συνεργάζεται με την ψυχιατρική κλινική το Αττικού Νοσοκομείου: "Εντός των επόμενων ημερών θα είναι έτοιμο και το προεδρικό διάταγμα για τη συνεργασία"
Παράλληλα, υποστήριξε ότι ήδη έχει ξεκινήσει μία συνεργασία μεταξύ των υπουργείων Δικαιοσύνης και Υγείας, προκειμένου το ΕΣΥ να "μπει" στα σωφρονιστικά καταστήματα: "Συνήθως ο κόσμος εστιάζει στο νοσοκομείο Κορυδαλλού, αλλά οι κρατούμενοι της χώρας είναι 9500 και ενδιαφερόμαστε για όλους. Πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κοινοί πολίτες. Η ευθύνη για να εξασφαλίζει υγειονομική περίθαλψη είναι κοινή με το υπουργείο Υγείας και για αυτό προχωράμε σε ένα συνολικό σχεδιασμό. Οι δυσκολίες είναι πολλές, αφού δεν υπήρχε καν λεπτομερής καταγραφή που υπάρχουν γιατροί, κέντρα υγεία ή νοσοκομεία στις φυλακές της χώρας, ούτε τι λείπει".
Όπως είπε ο Ευτ. Φυτράκης, επόμενο στάδιο είναι η εύρεση χρηματοδότησης για να κλείσουν τα κενά, ενώ επεσήμανε πως ήδη το Ψυχιατρείο Κορυδαλλού έχει συνδεθεί και συνεργάζεται με την ψυχιατρική κλινική το Αττικού Νοσοκομείου: "Εντός των επόμενων ημερών θα είναι έτοιμο και το προεδρικό διάταγμα για τη συνεργασία"
