Greece Turns Triumph Into Tragedy
Six Months Ago, Greece Seemed Past the Worst: The Mood Today Is Different
Παρακάτω παραθέτουμε όλο το άρθρο του Nixon από την Wall Street Journal μεταφρασμένο στα Ελληνικά
By SIMON NIXON
Το δράμα της Ελλάδας μπορεί να εξελιχθεί σε τραγωδία
Πριν από έξι μήνες η χώρα φαινόταν να έχει ξεπεράσει τα χειρότερα και υπήρχε μια διάχυτη αισιοδοξία μεταξύ των κυβερνώντων αλλά και των αγορών. Οι ξένοι επενδυτές άρπαξαν το πρώτο ομόλογο που εξέδωσε η Ελλάδα από την αρχή της κρίσης χρέους και έριξαν φρέσκο χρήμα στο τραπεζικό σύστημα. Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που είχε τελματώσει, προσέλκυσε το ενδιαφέρον των hedge funds και των private equity που αναζητούσαν ευκαιρίες.
Η διάθεση σήμερα είναι μάλλον διαφορετική. Αν μη τι άλλο, η οικονομία ξεπέρασε τις προσδοκίες, η ανάπτυξη κατά 0,7% από έτος σε έτος κατά το τρίτο τρίμηνο, η ταχύτερη ανάπτυξη από όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, η οποία ενισχύθηκε από τον τουρισμό. Την επόμενη χρονιά, η Αθήνα αναμένει αύξηση του κοντά στο 3%. Η ανεργία τελικά πέφτει και η χώρα έχει επιτύχει πλεόνασμα.
Ωστόσο, το ελληνικό 10ετές ομόλογο διαπραγματεύεται τώρα με απόδοση 7,12%, εξακολουθεί να κινείται πολύ πάνω από το χαμηλό του καλοκαιριού κοντά στο 5,5%. Η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά έχει υποχωρήσει κατά 12,3% σε σχέση με το τελευταίο χρόνο, οι ελληνικές τράπεζες παρουσίασαν ανησυχητική εκροή καταθέσεων το Νοέμβριο και οι έμποροι λένε ότι οι πωλήσεις έκαναν βουτιά τις τελευταίες εβδομάδες.
Η Ελλάδα στην κόψη του ξυραφιού
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, οι Έλληνες πολιτικοί και οι λεγόμενες Τρόικα των διεθνών δανειστών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έχουν πετύχει να θέσουν υπό αμφιβολία όποια πρόοδο έκανε η Ελλάδα. Η χώρα βρίσκεται τώρα στην κόψη του ξυραφιού. Είναι ακόμη πιθανό ότι οι αποφάσεις κατά τις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες μπορεί να οδηγήσουν και πάλι την Ελλάδα στο σταθερό μονοπάτι στο οποίο βρισκόταν πριν το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ επικρατήσει στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούνιο, σηματοδοτώντας την έναρξη της σημερινής αναταραχής. Αλλά αυτή η πιθανότητα μειώνεται κάθε μέρα που περνά.
Ο Τσίπρας τρόμαξε τις αγορές
Την μεγαλύτερη ευθύνη για ότι έχει συμβεί πρέπει να αναλάβει ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας.Έχει τρομάξει τις αγορές μετατρέποντας την επικείμενη κοινοβουλευτική ψηφοφορία για την εκλογή νέου προέδρου της Ελλάδα- σε μεγάλο βαθμό μια εθιμοτυπική θέση- σε ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση ελπίζοντας ότι θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές που θα τον εκτοξεύσουν στην πρωθυπουργία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πρόσφατα προσπαθήσει να ξαναπουλήσει τον εαυτό του σε επενδυτές στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο ως κύριο φιλοευρωπαϊκό κόμμα.Ωστόσο, ο κ Τσίπρας έχει αντιταχθεί σχεδόν σε κάθε αναθεώρηση του προϋπολογισμού και στέκεται σταθερά στο πλευρό των κατεστημένων συμφερόντων.
Με την άρνησή του να συνεργαστεί με την κυβέρνηση, ακόμη και στις αλλαγές στη δημόσια διοίκηση και στο σύνταγμα, αλλαγές που παραδέχεται ότι χρειάζονται επειγόντως, ο κ. Τσίπρας φαίνεται να ενσωματώνει τις χειρότερες πτυχές του πολιτικού πολιτισμού που λέει ότι θέλει να αλλάξει.
Η οικονομική στρατηγική του, αντιστοιχεί σε μεγάλες αυξήσεις στις δημόσιες δαπάνες, επανακρατικοποιήσεις, αποκατάσταση θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα που θα χρηματοδοτηθούν από την ελάφρυνση του χρέους από την Τρόικα- ένα πρόγραμμα που εγγυάται ότι θα οδηγήσει την Ελλάδα σε μια νέα τροχιά σύγκρουσης με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Ακούγοντας τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που χαράσσουν τη στρατηγική είναι δύσκολο να μην καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι ο κ Τσίπρας θα γίνει ο Ούγκο Τσάβες των Βαλκανίων, το πρόγραμμά του είναι σαν αυτό του πρώην ηγέτη της Βενεζουέλας.
Η ευθύνη του Σαμαρά
Όμως ένα μέρος της ευθυνης θα πρέπει να το μοιραστεί και ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς για την απώλεια της εμπιστοσύνης των αγορών. Στην απειλή του ΣΥΡΙΖΑΣ απάντησε με λάθος τρόπο και αυτό έχει υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και της Τρόικας.
Τον Ιούνιο, απέλυσε τον επικεφαλής της φορολογικής διοίκησης, που οι αξιωματούχοι της Τρόικας θεωρούσαν ότι ήταν απόδειξη ότι η Αθήνα αντιμετώπιζε «μαλακά» τη φοροδιαφυγή.
Ο Σαμαράς προχώρησε επίσης σε ανασχηματισμό προωθώντας παλαιού τύπου λαϊκιστές σε θέσεις-κλειδιά.
Ακόμα χειρότερα ο Σαμαράς ξεθάρρεψε όταν είπε τον Οκτώβριο ότι η Ελλάδα θα βγει από το πρόγραμμα διάσωσης στο τέλος του τρέχοντος έτους, βάζοντας τον εαυτό του στο έλεος των αγορών. Οι αγορές γρήγορα έδωσαν την ετυμηγορία τους υπό τον φόβο ότι η Ελλάδα θα εγκαταλείψει τις μεταρρυθμίσεις και τη δημοσιονομική πειθαρχία.
Πράγματι, ο κ Σαμαράς φάνηκε να επιβεβαιώνει αυτούς τους φόβους παρουσιάζοντας έναν προϋπολογισμό του 2015 που βασιζόταν σε αισιόδοξες προβλέψεις. Στη συνέχεια παρέτεινε την προθεσμία για τους πολίτες να πληρώνουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους σε 100 μήνες από τους 12 , και πάλι χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Τρόικας, αυξάνοντας περαιτέρω τις αμφιβολίες σχετικά με τη δέσμευσή του για μεταρρυθμίσεις. Τελικά ο προϋπολογισμός ψηφίστηκε την Κυριακή.
Τρόικα: Αν δεν τα βρει με τον Σαμαρά θα υποχρεωθεί σε διαπραγμάτευση με τον Τσίπρα
Ούτε η Τρόικα είναι άμοιρη ευθυνών. Για τρίτη φορά μέσα σε τρία χρόνια, το ΔΝΤ κρατάει την κρίσιμη αξιολόγηση πιέζοντας για περαιτέρω βαθιές περικοπές των δαπανών την ώρα που η Αθήνα επιμένει ότι θα αποδειχθούν περιττές, όπως ήταν το 2013 και το 2014. Το ΔΝΤ επιμένει επίσης σε επανεξέταση των συντάξεων και του φορολογικού συστήματος σε ένα χρονοδιάγραμμα που όπως πιστεύει η Αθήνα δεν είναι πολιτικά ρεαλιστικό.
Το ΔΝΤ μπορεί να έχει δίκιο ότι αυτό μπορεί να είναι μια τελευταία ευκαιρία για να ασκήσει πραγματική πίεση στην Αθήνα να τηρήσει τις δεσμεύσεις.
Το ζήτημα είναι εάν η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να αλλάξει από ένα πρόγραμμα διάσωσης σε μια προληπτική πιστωτική γραμμή όπου η Τρόικα θα έχει λιγότερη δύναμη να επηρεάσει τις αποφάσεις της Αθήνας.
Ομως κι άλλοι αξιωματούχοι της Τρόικας φοβούνται ότι η ολοένα και μεγαλύτερη αδιαλλαξία του ΔΝΤ κινδυνεύει να εμβαθύνει την πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα».
Μπορεί η Ελλάδα να ξαναμπεί σε τροχιά;
Λαμβάνοντας υπόψη πόσος χρόνος έχει χαθεί στις διαπραγματεύσεις, θα χρειαστεί κάποια επέκταση του τρέχοντος προγράμματος, προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί στις υφιστάμενες δεσμεύσεις της.
Η Αθήνα είναι αισιόδοξη ότι εφόσον πετύχει μια συμφωνία εντός των προσεχών ημερών, που θα επιτρέπει στην Ελλάδα να βγεί από το Μνημόνιο με μια προληπτική πιστωτική γραμμή στις αρχές του επόμενου έτους, θα μπορούσε ακόμα να κερδίσει τις 180 κοινοβουλευτικές ψήφους που χρειάζεται για να εκλέξει νέο πρόεδρο και να αποφύγει πρόωρες εκλογές.
Μια τέτοια συμφωνία αναπόφευκτα θα απαιτήσει ένα «άλμα πίστης» από την Τρόικα. Ο κ Σαμαράς θα μπορούσε σίγουρα να κάνει αυτό το άλμα πίστης ευκολότερα προχωρώντας σε αξιόπιστες δεσμεύσεις για να χρησιμοποιήσετε τον πολιτικό χώρο που θα κερδίσει αναζωογονώντας τις προσπάθειες αντί να προβεί σε μια λαϊκίστικη εκλογολογία.
Αν η Τρόικα δεν συμφωνήσει σε μια ικανοποιητική συμφωνία με τον κ. Σαμαρά, θα πρέπει να προετοιμαστεί για περαιτέρω πολιτική αστάθεια, που θα ακολουθηθεί από μια πολύ-λιγότερο ικανοποιητική συμφωνία με τον κ Τσίπρα.
The Wall Street Journal by Simon Nixon
