Mπορεί τα δάκρυα να έχουν συνδεθεί κυρίως με συναισθήματα λύπης, αλλά η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές κάνουν την εμφάνισή τους και σε στιγμές υπερβολικής χαράς, γεγονός που σύμφωνα με αμερικανούς επιστήμονες δεν συμβαίνει τυχαία. Ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο Γέιλ διαπίστωσαν ότι τα δάκρυα χαράς ενδεχομένως να αποτελούν μέρος του μηχανισμού εξισορρόπησης του οργανισμού σε περίπτωση έντονων συναισθημάτων.
Oπως αναφέρουν οι ειδικοί, σε περιπτώσεις υπερβολικής χαράς ο οργανισμός προσπαθεί να εξισορροπήσει τις απότομες συναισθηματικές εναλλαγές. Και συχνά οι «ισορροπιστές» σε αυτή τη διαδικασία είναι τα δάκρυα.
«Μέσα από τον συνδυασμό διαφορετικών συναισθημάτων μπορεί να επιτευχθεί συναισθηματική ισορροπία» αναφέρει η κύρια συγγραφέας της μελέτης δρ Οριάνα Αραγκον.
«Τα δάκρυα χαράς εμφανίζονται όταν κάποιος καταβάλλεται από υπερβολικά δυνατά θετικά συναισθήματα. Τα άτομα που κλαίνε από συγκίνηση στις πολύ χαρούμενες στιγμές τους φάνηκε να επανέρχονται ταχύτερα από τα έντονα συναισθήματα που βιώνουν».
«Τα δάκρυα χαράς εμφανίζονται όταν κάποιος καταβάλλεται από υπερβολικά δυνατά θετικά συναισθήματα. Τα άτομα που κλαίνε από συγκίνηση στις πολύ χαρούμενες στιγμές τους φάνηκε να επανέρχονται ταχύτερα από τα έντονα συναισθήματα που βιώνουν».
Κλάμα από... χαρά
Στο πλαίσιο της μελέτης τους οι αμερικανοί επιστήμονες εξέτασαν τις ψυχολογικές αντιδράσεις των εθελοντών σε διαφορετικά σενάρια - από τη χαρά της επανένωσής τους με οικεία άτομα ως την αντίδρασή τους στη θέα χαριτωμένων μωρών.
Παρατήρησαν λοιπόν ότι τα άτομα που εμφάνιζαν αρνητικές αντιδράσεις στην περίπτωση χαρμόσυνων νέων ήταν σε θέση να μετριάζουν τα έντονα συναισθήματά τους ταχύτερα σε σχέση με άλλα. Είδαν ακόμη ότι τα άτομα που τείνουν να κλαίνε π.χ. στην αποφοίτηση του παιδιού τους τείνουν επίσης να θέλουν να τσιμπήσουν το μάγουλο ενός χαριτωμένου μωρού. Στις μορφές έκφρασης αρνητικών αντιδράσεων σε χαρούμενες στιγμές που συνάντησαν οι ερευνητές στις δοκιμές τους καταγράφηκαν μεταξύ άλλων οι κραυγές τρόμου σε συναυλίες αγαπημένων καλλιτεχνών, όπως επίσης το ξέσπασμα σε κλάματα ύστερα από μια νίκη σε τυχερά παιχνίδια.
«Για παράδειγμα, ένας νικητής τυχερών παιχνιδιών μπορεί να εκλάβει το συγκεκριμένο συμβάν ως ιδιαίτερα θετικό, με αποτέλεσμα να αισθάνεται υπερβολική συγκίνηση, να χαμογελάει ή ακόμη και να κλαίει» αναφέρουν οι ειδικοί. «Ενδεχομένως τη στιγμή υπερβολικής χαράς να υπάρχουν και άλλες αρνητικές αντιδράσεις, π.χ. μέσω ανεπαίσθητων εκφράσεων του προσώπου» προσθέτουν.
Αντιθετικές αντιδράσεις «σβήνουν» την υπερβολή
Η δρ Αραγκον αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν κανείς να μην έχει εκφράσει την εύλογη απορία, το πώς δηλαδή γίνεται να εξωτερικεύουμε μια αρνητική αντίδραση ενώ βιώνουμε μια στιγμή απόλυτης ευτυχίας.
«Τα συγκεκριμένα ευρήματα θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε πώς ακριβώς εκφράζουμε και ελέγχουμε τα συναισθήματά μας, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τη γνωστική και τη σωματική μας υγεία, την ποιότητα των ανθρώπινων σχέσεων ή ακόμη και για το πόσο καλά συνεργαζόμαστε μεταξύ μας» εξηγεί η ίδια.
Για παράδειγμα, πολλοί γελούν όταν νιώθουν νευρικότητα ή έρχονται αντιμέτωποι με μια δύσκολη ή τρομακτική κατάσταση. Σύμφωνα με τους αμερικανούς επιστήμονες, προηγούμενες ψυχολογικές μελέτες έχουν δείξει και ακριβώς το αντίθετο: ότι κάποια άτομα, δηλαδή, τείνουν να χαμογελούν σε στιγμές υπερβολικής θλίψης.
Η σχετική μελέτη πρόκειται να δημοσιευθεί στο επιστημονικό έντυπο «Psychological Science».
