Η Ελλάδα φλέρταρε με την έξοδο από το ευρώ το 2011 και άλλες δύο δραματικές στιγμές ήταν στις εκλογές του 2012 που οδήγησε σε πιο σκοτεινές μέρες την κρίση χρέους,και σταμάτησε μόνο όταν δεσμεύτηκε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ότι μπορεί να σώσει το νόμισμα.
Τώρα, με την κατάρρευση της ελληνικής κυβέρνησης, οι ηγέτες της Ευρώπης, και οι πιο ευάλωτες οικονομίες και χρηματοπιστωτικές αγορές είναι καλύτερα προετοιμασμένοι.
Ενώ οι απειλές εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ αντηχούν ξανά μέσα από την ελληνική προεκλογική εκστρατεία, και σημειώνεται διάχυση σε όλη την Ευρώπη.
« Είμαστε εστιασμένοι στο πρόβλημα της Ελλάδας - η κρίση του ευρώ έχει τελειώσει», αυτά ανέφερε ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank στο Λονδίνο, τα οποία και δήλωσε από το τηλέφωνο. "Η κρίση του ευρώ ήταν σχετική με τον κίνδυνο μετάδοσης. Και δεν αναμένουν οι αγορές να αμφισβητήσει σοβαρά τις άμυνες μετάδοσης της Ευρώπης. "We’re looking at a Greece problem -- the euro crisis is over,” Holger Schmieding, chief economist at Berenberg Bank in London, said by phone. “The euro crisis was all about contagion risk. I do not expect markets to seriously contest the contagion defenses of Europe.
Η Αντίδραση των επενδυτών στην αποτυχία της ελληνικής Βουλής να εκλέξει Πρόεδρο Δημοκρατίας έχει εντοπιστεί στο γνωστό Βορρά-Νότο. Οι ελληνικές μετοχές και τα ομόλογα υποχώρησαν και οι αγορές buffeted στην Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, ενώ οι πόροι διοχετεύτηκαν σε Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης .
Ωστόσο, κοιτάξτε πιο κοντά την Ιταλία, η δεύτερη πιο χρεωμένη χώρα της ευρωζώνης μετά την Ελλάδα, δεν είναι πουθενά κοντά σε δημοσιονομική καταστροφή. Τα κόστη δανεισμού των δεκαετιών αιωρούνται περίπου 2 τοις εκατό, σε σύγκριση με πάνω από 7 τοις εκατό στο αποκορύφωμα της κρίσης, και σήμερα η Ιταλία στον πλειστηριασμό 10 ετών κρατικών ομολόγων αποδίδει λιγότερο από 2 τοις εκατό για πρώτη φορά στα χρονικά.
Όλες οι χώρες κατά μήκος της Ευρώπης είναι καλύτερα εξοπλισμένες τώρα, χάρη εν μέρει στην πιθανή έναρξη των αγορών κρατικών ομολόγων της ΕΚΤ, και δήλωσε ότι οι αναλυτές της JPMorgan Chase & Co., με επικεφαλής τον David Mackie. Ειδικά η Ισπανία και η Ιρλανδία έχουν κάνει οικονομική στροφή .
"Το Distress στις ελληνικές χρηματοπιστωτικές αγορές ιστορικά έχει επηρεαστεί αρνητικά σε άλλες αγορές, αλλά είμαστε διατεθειμένοι να υποβαθμίσουμε τη μεσοπρόθεσμη σημασία της ελληνικής πολιτικής κρίσης» για τα ομόλογα και αλλού στην Ευρώπη, είπε σε σημείωμα προς τους πελάτες.
Η Ελλάδα στηρίχτηκε πάνω από τον γκρεμό χθες, όταν ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς υπολείπονταν της κοινοβουλευτικής ενισχυμένης πλειοψηφίας για να εκλέξουν τον υποψήφιό του για την προεδρία σε μεγάλο βαθμό όπως ορίζει το εθιμοτυπικό της χώρας. Αυτό ανάγκασε σε νέες βουλευτικές εκλογές τον επόμενο μήνα. Ο Αντώνης Σαμαράς, ήρθε στην εξουσία το 2012, μετά την αρχική αμφισβήτηση των όρων για 240 δις ευρώ (293 δισεκατομμύρια δολάρια) πακέτο διάσωσης στην Ελλάδα, κατά του Αλέξη Τσίπρα του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος δεν σταμάτησε ποτέ να τους αμφισβητεί.
«Δεν υπάρχει εναλλακτική»
Υπήρχαν "φωνές" το 2012 στην πολιτική αντίδραση της Ευρώπης. Τότε, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ελεγε ότι «δεν μπορούμε να υποχρεώσουμε την Ελλάδα να πιέσουμε για τις περικοπές του προϋπολογισμού που απαιτούνται για να μείνει στη ζώνη του ευρώ, ενώ στο γερμανικό διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ, ο Joerg Asmussen, είπε ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική» λιτότητα.
"There were echoes of 2012 in Europe’s political reaction. Back then, German Finance Minister Wolfgang Schaeuble said “we cannot force Greece” to press on with the budget cuts needed to stay in the euro zone, while a German then on the ECB board, Joerg Asmussen, said there was “no alternative” to austerity."
Ο Σόιμπλε επανέλαβε την ίδια γραμμή σε μια δήλωση του χθες, λέγοντας ότι οι σκληρές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα έφεραν καρπούς και δεν υπάρχει καμία εναλλακτική λύση." Η Γερμανία θα στηρίξει την Ελλάδα στο δρόμο της μεταρρύθμισης, είπε, αν και εφόσον,διαφορετικά «αν η Ελλάδα επιλέξει ένα διαφορετικό τρόπο, θα είναι δύσκολο. "
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε την επιλογή που έχουν οι Έλληνες ψηφοφόροι σε μία πιο αισιόδοξη άποψη. Τι χρειάζεται η Ελλάδα για να κρατήσει τις ενισχύσεις της?... Αυτό είναι η «ευρεία υποστήριξη» στις εκλογές για μια «μεταρρυθμιστική διαδικασία φιλική προς την ανάπτυξη», δήλωσε ο Επίτροπος Οικονομικών Pierre Moscovici σε δήλωσή του στις Βρυξέλλες.
Όταν η Ελλάδα κινήθηκε προς την πτώχευση στις αρχές του 2010, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχε τρόπο να βοηθήσει τις χώρες που είχαν ανάγκη. Όταν η Ελλάδα έπαιζε με την παραίτηση της από το ευρώ στα τέλη του 2011, και πραγματοποίησε τις καθηλωμένες εκλογές του Μαΐου 2012, πριν ο κ. Σαμαράς αναλάβει μαζί με μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας μετά τη δεύτερη εκλογή έξι εβδομάδες αργότερα, είχε μόνο ένα προσωρινό ταμείο διάσωσης.
Τώρα, έχει ένα ταμείο ενίσχυσης με πλήρη απασχόληση σε 500 δις ευρώ, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας
"Η Ευρώπη παραμένει στάσιμη," δήλωσε ο Ιταλός πρωθυπουργός Matteo Renzi σε δημοσιογράφους στη Ρώμη.
"Οι μεταρρυθμίσεις από μόνες τους δεν είναι αρκετές. Το παράδειγμα της ΕΕ πρέπει να αλλάξει. "
Όπως σε προηγούμενες στιγμές άγχους για το ευρώ, η εστίαση είναι στην ΕΚΤ ως ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο που μπορεί να λειτουργήσει το γρηγορότερο για να στηρίξει την οικονομία. Η Εκστρατεία και οι συνομιλίες στην Ελλάδα για μια επέκταση διάσωσης την καθιστά σε περισσότερες κινήσεις καθυστέρησης της ΕΚΤ για να αγοράσει κρατικά ομόλογα, δήλωσε ο Mujtaba Ραχμάν, ένας πρώην αξιωματούχος της ΕΕ που είναι τώρα διευθυντής της Ευρωπαϊκής ανάλυσης στον Όμιλο Ευρασίας στο Λονδίνο.
"Οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να επηρεάζονται από τις εξελίξεις στην Ελλάδα μόνο σε πολύ περιορισμένο βαθμό, δεδομένου του μικρού μεγέθους της ελληνικής οικονομίας», δήλωσε ο Ραχμάν σε ερευνητικό σημείωμα. "Αλλά οι προσεχείς μήνες θα είναι ασταθείς, και με τον κίνδυνο ακούσιων ατυχημάτων."
Βρυξέλλες
James G. Νόιγκερ στις Βρυξέλλες jneuger@bloomberg.net
Alan Crawford σε acrawford6 @ Bloomberg